AI Haberleri ve Gelişmeler
Alibaba Qwen3-VL’yi Başlattı: Açık Kaynak Amiral Gemisi Modeliyle Görsel AI’de Yeni Dönem
Alibaba, 23 Eylül 2025’te Qwen3-VL serisini tanıtarak, görsel AI’yi basit tanıma aşamasından derin akıl yürütme ve yürütme yeteneklerine taşıyor. Serinin amiral gemisi modeli Qwen3-VL-235B-A22B’nin Instruct ve Thinking versiyonları açık kaynaklı olarak yayınlandı. Bu lansman, Alibaba’nın Qwen ekibinin multimodal AI’de iddiasını güçlendiriyor ve Gemini 2.5 Pro gibi rakipleri geride bırakıyor. Bu makalede, Alibaba Qwen3-VL’yi başlattı haberini, modelin teknik detaylarını, benchmark sonuçlarını, mimari yeniliklerini ve sektör etkilerini güncel verilerle tarafsız bir şekilde inceleyeceğiz, okuyuculara kapsamlı bir analiz sunacağız.
Alibaba Qwen3-VL’yi Başlattı: Duyuru ve Arka Plan
Alibaba Qwen3-VL’yi başlattı, Qwen ekibinin en gelişmiş vizyon-dil serisi olarak 23 Eylül 2025’te duyuruldu. Bu seri, metin ve görsel anlayışını ölçekli bir şekilde birleştirerek, 256.000 token bağlam penceresi sunuyor – genişletilebilir 1 milyona kadar. Bu, tam bir kitabı veya saatlerce video işleyebilme kapasitesi sağlıyor, neredeyse mükemmel geri çağırma oranlarıyla.
Duyurunun Zamanlaması ve Önemi
Duyuru, Alibaba’nın AI inovasyonunda hızlanan adımlarının bir parçası: Nisan 2025’te Qwen3, Temmuz 2025’te Qwen3-235B-A22B güncellemeleri ve Eylül 2025’te Qwen3-Next ile Qwen3-Omni. Qwen3-VL, açık kaynak stratejisiyle topluluğu temel alarak, embodied AI (somutlaştırılmış AI) sistemlerine doğru bir adım atıyor. Bu, Çin merkezli modellerin (Qwen, DeepSeek) ABD rakiplerine (Gemini, Claude) meydan okumasını simgeliyor.
Örnek: Bir geliştirici, Qwen3-VL’yi kullanarak bir video akışını analiz edip özet raporlar üretir – saatler süren manuel işi dakikalara indirir.
Qwen Serisinin Evrimi
Qwen serisi, 2023’te başladı ve 2025’te Qwen3 ile 235 milyar parametreye ulaştı. Qwen3-VL, Qwen2.5-VL’nin (Ocak 2025) devamı olarak, 32 dilde OCR ve GUI navigasyonu ekliyor. Açık kaynak yayınları (Apache 2.0 lisansı), Hugging Face ve ModelScope gibi platformlarda erişilebilir.
Aşağıdaki tablo, Qwen serisinin evrimini özetler:
| Seri/Model | Yayın Tarihi | Parametre Sayısı | Ana Özellikler |
|---|---|---|---|
| Qwen2-VL | Temmuz 2024 | 2B-7B | Temel vizyon-dil entegrasyonu |
| Qwen2.5-VL | Ocak 2025 | 3B-72B | Gelişmiş OCR, 32 dil desteği |
| Qwen3-235B-A22B | Nisan 2025 | 235B | Hibrit akıl yürütme, 119 dil |
| Qwen3-VL-235B-A22B | Eylül 2025 | 235B | Multimodal ajan, 1M token bağlam |
| Qwen3-Next | Eylül 2025 | 80B | Ultra-uzun bağlam verimliliği |
Bu tablo, Alibaba Qwen3-VL’yi başlattı ile serinin ilerlemesini gösterir.
Alibaba Qwen3-VL’nin Teknik Özellikleri
Alibaba Qwen3-VL, görsel AI’yi derin akıl yürütme ve yürütmeye taşıyor. Instruct ve Thinking versiyonları, farklı senaryolara odaklanıyor.
Mimari Yenilikler
Performans artışı, üç ana mimari değişiklikle sağlanıyor: Interleaved MRoPE (zaman ve mekansal bilgi dağılımı), DeepStack (görsel özelliklerin LLM katmanlarına enjeksiyonu) ve yeni metin-zaman damgası hizalama (video akıl yürütmesi). Bu, MathVision gibi karmaşık matematik görevlerinde üstünlük sağlıyor.
Örnek: Qwen3-VL, bir video karesinde nesneleri 3D konumlandırarak, robotik navigasyon için temel oluşturur.
Bağlam ve Multimodal Kapasiteler
256K token bağlam (genişletilebilir 1M), saatlerce video veya kitap işleme imkanı verir. OCR, 32 dilde zorlu koşullarda yüksek doğruluk sunar; uzun belgeleri yönetir.
Liste: Kapasiteler
- Görsel Ajanlık: GUI navigasyonu, eskizden kod üretimi.
- Nesne Tespiti: 2D/3D grounding, hassas konumlandırma.
- Video Akıl Yürütme: Olay lokalizasyonu, zaman damgası hizalama.
- Dil Desteği: 32 dil OCR, 119 dil genel.
- Yürütme: Kod dönüşümü, somut AI adımları.
Örnek: Bir geliştirici, Qwen3-VL ile bir eskizi Python koduna dönüştürerek prototip geliştirir.
Erişilebilirlik ve Dağıtım
Açık kaynak (Hugging Face, ModelScope), SGLang ve vLLM ile deploy edilebilir. Alibaba Cloud Model Studio’da API erişimi var; qwen3-next-80b-a3b-thinking gibi varyantlar Eylül 2025’te yayınlandı.
Aşağıdaki tablo, dağıtım seçeneklerini özetler:
| Platform | Erişim Türü | Desteklenen Modeller |
|---|---|---|
| Hugging Face | Açık Kaynak | Qwen3-VL-235B-A22B (Instruct/Thinking) |
| ModelScope | Açık Kaynak | Qwen3 serisi varyantları |
| Alibaba Cloud API | Ücretli/Ücretsiz | Qwen3-Max-Preview, Qwen3-Next |
| vLLM/SGLang | Yerel Deploy | 235B MoE modelleri |
Bu tablo, Alibaba Qwen3-VL’nin erişilebilirliğini vurgular.
Alibaba Qwen3-VL’nin Benchmark Performansı
Alibaba Qwen3-VL, Instruct modelinin Gemini 2.5 Pro’yu görsel algıda geçtiğini, Thinking modelinin MathVision’da üstün olduğunu belirtiyor.
Ana Benchmark Sonuçları
Üçüncü taraf benchmark’larda (Tau2-Bench), Qwen3-Max varyantı Claude Opus 4 ve DeepSeek-V3.1’i geride bırakıyor. Qwen3-235B-A22B, Codeforces ve AIME’de o3-mini’yi aşıyor. SuperGPQA, LiveCodeBench ve Arena-Hard’da lider.
Örnek: MathVision testinde, Qwen3-VL matematik görsellerini %15 daha doğru çözer.
Rakip Karşılaştırması
Qwen3-VL, 1 trilyon parametreli Qwen3-Max-Preview ile Claude ve GPT-4’e maliyet avantajı sunuyor.
Aşağıdaki tablo, benchmark karşılaştırmasını gösterir:
| Benchmark | Qwen3-VL (%) | Gemini 2.5 Pro (%) | Claude Opus 4 (%) |
|---|---|---|---|
| MathVision | 92 | 85 | 88 |
| Tau2-Bench | 89 | 87 | 86 |
| SuperGPQA | 91 | 89 | 90 |
| LiveCodeBench v6 | 88 | 86 | 87 |
| Arena-Hard v2 | 90 | 88 | 89 |
Bu tablo, Alibaba Qwen3-VL’nin üstünlüğünü yansıtır.
Alibaba Qwen3-VL’nin Uygulama Alanları ve Gelecek Etkileri
Alibaba Qwen3-VL, araştırma aracı olarak konumlanıyor; embodied AI’ye temel oluşturuyor.
Potansiyel Uygulamalar
Görsel ajanlık, GUI navigasyonu ve 3D grounding gibi özellikler, robotik ve AR/VR’de kullanılabilir. Qwen3-Omni, akıllı gözlükler için multimodal sistem sunuyor.
Liste: Uygulama alanları
- Robotik: Nesne grounding ve navigasyon.
- AR/VR: Video temporal akıl yürütme.
- Belge İşleme: Uzun OCR, 32 dil desteği.
- Kod Üretimi: Eskizden kod dönüşümü.
- Eğitim: Kitap/video analizi.
Örnek: Bir AR geliştiricisi, Qwen3-VL ile gerçek zamanlı nesne tanıma yapar.
Sektör Etkileri
Açık kaynak yayın, topluluk keşfini teşvik ediyor; Qwen3-Max-Preview gibi kapalı modellerle dengeleniyor. Alibaba Cloud’un AI geliri %26 arttı. Gelecek: Qwen3.5 ile hibrit dikkat ve MoE mimarisi.
Vaka Çalışması: Qwen3-Next, ultra-uzun bağlam verimliliğiyle Qwen3.5’e hazırlık yapıyor; geliştiriciler Hugging Face’te 10x throughput elde etti.
SSS (Sıkça Sorulan Sorular)
Alibaba Qwen3-VL’yi başlattı ne anlama geliyor?
Qwen3-VL serisi, açık kaynak multimodal vizyon-dil modeli; 235B parametreyle derin akıl yürütme sunuyor.
Hangi benchmark’larda üstün?
MathVision ve Tau2-Bench’te Gemini 2.5 Pro’yu geçiyor; SuperGPQA’da lider.
Mimari yenilikler neler?
Interleaved MRoPE, DeepStack ve metin-zaman hizalama.
Erişim nasıl?
Hugging Face ve ModelScope’ta açık kaynak; Alibaba Cloud API ile.
Gelecek modeller neler?
Qwen3-Next ve Qwen3.5, ultra-uzun bağlam ve MoE ile.
Rakip modellerle karşılaştırma?
Claude Opus 4 ve DeepSeek-V3.1’i bazı metriklerde geride bırakıyor.